Search This Blog

Sunday, August 29, 2010

Ka Lalpa chu

Ka Lalpa chu:

1. School a kal ngai lo, mahse, mite a zirtir thin.

2. Lehkha thiam tiin ansoi gai lo, mahse zirtirtu tiin anko thin.

3. Doctor tiin ansoi gailo, mahse tidamtu tiin anko thin.

4. Sipai leh ralthuam anei lo mahse, khovel lal ten an hlau si.

5. Tu lakah pawh tlawm a duh thin, mahse, hnehna neitu a ni.

6. Sual reng reng a nei lo, mahse, misual berte thihna hmunah an khengbet si.

7. Mite hnehchhiahin a awm a, mahse, Pathian fapa ani si.

8. Indona hmun ah raldoin akal gai lo, mahse khawvel hneh a ngamtu a ni.

Kawnpuiah accident tam/Damdawi In thuam changtlung mamawh

Kum tam tak kal tawh atang khan Kawnpui leh a chhevel ah hian Motor accident a tam hle tawh mai a, engvangnge heng chhiatna hi alo thlen tih lam erawh ka sawi tum a ni lo. Heng chhiatna alo thlen hian Kawnpui khawtlang mipuite harsatna hi kan sawrkar hian a hriatpui ve em tih lam hi sawi sawi phawt ila.

Kumin chhung (Thla 6 chhung) hian kum kal ta 2009 chhunga Kawnoui leh a chhehvel a Lirthei chesual zawng zawng aiin Mortor accident a tam tawh zawk a. Chhiatna alo thlen thut hian Kawnpui PHC hi panpui a ni hmasa ber lothei thinlo. Hliam tuarte enkawlna pek nghal thuai an ngaih thin lai hian Kawnpuiah hian Doctor 1 chauh dah anih avang hian a training lai emaw, engemaw avanga a awm loh laite a lo ni ve fo thin. Doctor thutna damdawi In dang panpui an nih chhunga nunna chan ta pawh sawi tur an awm nual tawh ani.

Tuna kan ram hruaitute Naupang mai annih lai leh tleirawl chhuak awrh chauh an nih hun lai ata tawh Accident rapthlak tak takin a chhuahsan hleih theih loh ah hian Hospital lian zawk kan sawrkarin a dah thuai lo hi ram chhung Mipui zin mite tan chuan a himlo hle ani.

Tin, Kawnpui hi census hnuhnung berah khan In 1400 vel niin, he khua mai nilo, Hortoki, Bualpui, Khamrang leh Zanlawn, Mualkhang, Serzawl ten Hospital hi an tawmpui mek bawk ani. Chu mai bakah 1st IR Batallion Mualvum a awmte hian min tawmpui ve reng bawk a, a bikin nau nei tur ten.

Doctor awm tawhte reng reng an hahin, Medical Staff te pawh an thawkrim hle a, Doctor pakhat leh Staff nurse 5 chauh thawktu an awm mek a ni. Sawrkarah pawh PHC hi CHC a hlangkai turin Khawtlangin, VC te hruaina hnuaiah kan lo nawr ve tawh thin a, Total Band hial pawh huaihawt alo ni tawh a ni. Mahse, kan hotute hian engnge an hriat a, hmun pawimawh leh mamawh tak tak a dah silo a, hmun dang a an dah zel hi a pawi hle in a hriat.

Kan ministry fawng vuan mektute hian Hospital lian zawk ah han hlangkai thuai se zin mite tan pawh a thlamuan thlakin, thihna tamtak lakah kan him thei mahna. Tin, a khaw mipuite leh a apantu khaw dangte pawh hian kan mamawhna a sang hle tawh niin ka hria.

Thursday, August 26, 2010

Hringnun hi

Pianglo apiang an vannei emaw tih chang ka ngah fo thin. Job-a ang mai khan ka pianni chu anchhe dawngin awm rawh se tih mai chak hial chang pawh ka nei thin. Mahse, hun a inher a, "dam man a awm mang e" ti a, ngaihtuah chang pawh atam thin.

Hlimna leh lawmna te chuan chakzawk nih inchuhin an in lehthal chhawk zak zak fo a, nuih chang a awm a, lungngaih chang a awm fo bawk thin, tah leh nuih kan fawm a nih ber hi! Piang hmasa ten piang hnuhnungte nun an ning a, an hrethiam theilo, piang hmasa te nun chu piang hnuhnung ten an ning vei bawk nen. Vawikhat pian ve manah heng thil hi chu kan tawng theuh a, kan la tawn zel tur pawh anih hi.

Chhuan thar an lo chhuak a, inchei dan thar a chhuak a, kan hair style thlengin a danglam a, chu chuan hringnun hi hun inherin a herpui mek ani tih a lan tir thin. Thingpui dawr a kan ei in siam te a dang zel a, chu chuan changkan lam pan tumin kan kal mek ani tih min hrilh nawn fo thin.

Hmanah chuan "In ngaih dan dan.." tiin mahni kawppui(Nupui/Pasal) tur pawh an thlang ngam ngailo, Nu leh Pa kutah engkim a awm. Mahse, tunah chuan, "Its my life" kan ti a, Samsona'n Delili a ngaizawng ang mai khan "Ka duh em a ni.." tiin mahni kawppui tur chu kan duh kan thlang ta. Kan tisual nge kan ti fuh tih hi chhut tham a awm ngei ang.

Hei hi ani HRINGNUN chu. Lungngaihna chhum dum karah hlimna kawl a eng fo a, Upa ten an lo tih angin, sawm thah ni ah pawh vawikhat lungngaih a awm chawk thin.

Chu hun chu i hmang mek a, tu nen nge i hman thin le? Hlimna tluantling a awmlo a, Tah leh nuih i fawm thin a, i kumkhaw hun hman na tur erawh anilo. Mahse, chatuan a i chenna hmun tur thlir rengin nge i hringnun chu i hman a, i tawn ang angin i hmang liam thuak thuak mai?

Chhiartu duh tak, khawvelah hian hlimna i zawng thin em? Hlimna tluantling reng reng a awmlo. Awm ni se, keimah, keimah ngei hian ka hmu tawh ngei ang.

Tuesday, August 10, 2010

Famkhua min lawi san ang maw?

Hmangaih mah ila, ka hmangaih thu erawh hrilh ka harsat si, hrilh loh chuan ka awm thei bawk silo. Engkim mai chu a buaithlak ber hunlai a ni.mahse, ka thianpa zarah kan inkawp rem ve ta. Phur taka hmalam hun ka thlir mek lai chuan, kan hmaah engnge lo thleng dawn tih reng ka ngaihtuah ngai lo, a ni pawn a ngaihtuah hi ka ring theilo. High School kal lai kan ni a, ngaizawng nei hma minti mai thei e, mahse, a hnu kum tam tak chhung chu midang reng ka ngaihtuah ngai tawhlo.

Kan school hi thingtlang tih takah khaw hmawr deuh a awm a ni a, In awm lohna chin kan thlen hi chuan kut insuih rialin kan kal dun ve hnak hnak thin a. Aw.. hun hlui a ni a, tunah chuan a ral ta, kohkir theih ani tawhlo.

Tichuan, Sunday tlai khat chu a thian dangte nen hlim takin kan lengho a, Ka theihnghilh ngai tawh loh tur zinga thil pawimawh tak chu ka thinlungah hian ala riak reng a ni. Hmeichhe tlemte ka fawh(Kiss) tawhte zinga a hmasa ber ani tlat.

Tichuan, A tuk Monday lo thleng mai tur chu kan School annual Sport tan hun tur a ni. Chumi ni atan chuan ruahmannate siamin, ka lo hmuahna hmun turte min hrilh a. Hmalam hun hlim takin kan thlir dun a. Mahse,,, chutia hun kan hman dun mek lai chuan a kut no tak mai chu ka chelh vawng vawng a, thil diklo a awm tlat!! "I khua a sik a ni.." ka ti a, "nia ka nuamlo deuhin ka hria, mahse pawi lo a hrehawm loh..." a ti a. Haw thuai a thain ka hriat avangin kan hun neih hlu tak chu ui tak chunga kalsanin haw zai kan rel ta.

Thimhlim chauh ala ni a Inkhawm turin ka insiam mek lai chuan, kan phone(Landline) chu a ri rang rang a, '..te-i' thiannu a ni, "nikhua pawh a hre meuhlo a, hei a khawsik a sang thut a, ilo tawntaipui ve dawn nia aw.." a ti a. Rilru nuamlo zet chuan inkhawm turin ka kal ta hnak hnak a.

Monday alo ni a, beisei ngam silo, beisei tak chung si chuan ahma ni a, ka lo hmuahna tur a min hrilh lam chu ka pan hnak hnak a. Minutes 15 zet ka nghah hnu chuan dar alo ri ta ral ral a, beidawng takin kan Class lam chu ka pan ta a. '...te-i' leh a thiannu thutna chu a awl tlat si. Ka rilru a nuam thei mawlhlo.

Roll call zawh chuan kan clasmaster chuan, "Vawiin chu games tan ani rih dawnlo a, Drill-na hmunah sawn va in line phawt ula.." a ti a. Tichuan engtizia nge maw ni tiin kan inzawt hlawm a, tumahin kan inchhang thei silo.

Kan in line up fel hnu chuan, Kan Headmaster chuan, "Vawiin zing dar 8:30 vel khan kan school a class X zirlai '...te-i' a boral a......." a bak engmah ka hre zui ta lo. ka mit deuh sulh sulh a, ka mit atang chuan mittui alo chhuak nghal zawih mai...ka zak si, miin min hmuh loh nan ka in hliah hram hram a. Ka thianpa chuan, min rawn din hliah vat a. Kha mi ni khan a vuina ah kan school zirlai zawng zawng kha kal tur alo ni a.

In ka thlen chuan engnge tih tur tih ber pawh hrelo chuan, ka vir tawn sek reng a, thianpa chuan min hrethiam takin ka inthlakna tur min rawn lak sak vat a. Tichuan kan inthlak sawk sawk a, '..te-i' te veng lam pan chuan hmanhmawh takin kan tlan liam ve ta a.

Aw ava hrehawm em...sawithiam a ahar a, sawifiah chi ani heklo. Famkhua min lawi san mai tur chuan ka ring phallo a ni. Mahse, An In tual kan va thleng chu mipui an lo thu khep khup mai a, Silpauline an lo zar bawk a, chuchuan engkim mai chu a tak ngei ani tih tuma min hrilh ngailoin a nemnghet ta.!!!

Inchhungah kan lut mai ngam silo, kawt a thutthleng awlah chuan kan thu a, ka kun ngawih ngawih ani ber mai. Chutia ka indawm kun reng lai chuan, ka darah chuan tu emaw ni hian min rawn kuah a, " '..te-i' a awm tawhlo a sin...." a rawn ti. Chu aw chu ka hriat than em em min duhsak taka thingpuite min lum thintu '...te-i' U aw ngei a ni.

Inchhungah min hruai lut a, '...te-i' Nu chuan min lo hmuh veleh, " En teh Mannte, '..te-i' hi han ko ve teh......, a awm tawh silo engnge i rawn tih dawn a, a chhan duh tawh loh che hi..." (Mann-a min tiin min ko thin a, '...te-i' leh a thian ten min koh dan angin minlo ko a ni). Ka mittui aluang nghal zawih zawih a, aw... kan hlim lai ni kha chu e nimin liam ta mai kha a ni a, ka hnenah thu tam tak i tiam kha i theihnghilh ta em ni ti rilru vawng vawng chungin ka thlah liam a, rilru khingbai leh kimlo takin mangtha tiin ka vai liam ta a.

Khang hun kha la reilo hlein hre mah ila, mite tan chuan kum tam a liam tawh mahse, ka tan chuan a hluilo, nimin ral ta ang mai khan a thar leh thin!!!

Ka hmangaih hmasa ber ka hnen ata Lalpa'n alak bo tak '...Te-i' hriat reng nan he thu hi ka hlan e.

Monday, August 9, 2010

Kawnpui Lal R.Khawma (MC BGM) in Kum 100 Hmel



Kawnpui khuaa hi Kolasib District-ah awmin khaw lian tak kan ni a, Census hnuhnung ber-ah khan mihring leh In 1405 lai kan ni a, tunah erawh kan thang tawh hle, Kum 1946 January ni 1 atanga Kum 1954 thlenga Kawnpui khaw Lal leh la damchhun Ex Sub. R. Khawma MC BGM chuan Kumin-ah hian a Kum 100 hmel a lo hmu dawn ta reng mai a ni Kawpui Lal R.Khawma M.C BGM hi Kum 1910 Dec 27th ah Bukpuiah a lo piang a.


Kum 1923 ah Lower Primary zo in, 1929 ah Aizawlah M.E. School a zir zo a ni. Dt 23.5.1933 ah British Burma Army ah a lut ve ta a ni. Dt 1.4.1937 ah Lance Naik ah a kai a,dt 1.5.1938 ah Naik ah a kai leh a,dt 1.7.1939 ah Havilder ah kai leh in dt 1.11.41 ah Jameder Quarter Master ah a kai leh a,dt 15.8.42 ah Subeder ah a kai ta a ni.


Sipai a tan chhung hian Medal pawh a la nual,a Medal lak te chu :- (1) Dt 24.4.1945 ah BGM & MC & Oak Leave,(2) Indian Defence Medal, (3) Star Medal 1945,(4) Star Medal (Pacific War),(5) War Medal (Pacific War),(6) Star Burma Medal 1943 te an ni.
Kum 1946 thla 8 ni 1 ah khan Mastering Pension in sipai atangin a chhuak a, pension an la tihfel hma hian Kawnpui Lal atan dah a ni.Dt 1.1.1946 ah Kawnpui Lal ah a thu tan a, Pu Saitulera a thlak a ni.


Pu R Khawma MC hi ‘Lal ban’ a nih zui tak avangin Kawnpui Lal hnuhnung ber a lo ni ta a. A Lal chhung hian Bawrhsap te pawhin an tlawh ve fo thin a, Pu Barkataki nen phei chuan Zanlawn chhoah khian an in Boxing hle a ni awm e. Lal ban a lo nih dawn khan a ho hian kawng zawhin ‘Lal bang rawh se’tiin an au rual thin. Lal dangten an khua leh tuite laka an tuar ang engmah a tuar ve lo a ni. Lal ban a lo nih ahnu a ‘Mizo Union’ a lo din khan ‘President’ hmasa ber a ni chho leh ta a ni.


Pathianin kawng tinrengah malsawmna tam takin a vur a, taksa hrisel tak leh mi vannei tak a ni. Kum 98 mi a nih thleng hian mit fiah lo emaw bengngawng n a la awm lo a, Hospital ah natna avangin dah luh a la ni lo bawk. Tun hun thleng hian a ‘Makpa’ pakhat tih chauh lo chu a tu leh fa te sun a la nei lo bawk. Kum 2000 vel atangin ‘Tar natna’ chi khat ‘ Prostrate gland enlargement’ lo vei ve in damdawi ei a lo ngai ve ta a ni. Tin, A nupui Pi Lalthangkimi hian Kuminah a boralsan tawh a n, amah hi Aizawl lamah a fate bulah a awm mek a ni.


Tuna Kawnpui khuaa Boys Hockey Academy awmna hmun hi Bawrhsap hnenah a dil a.Tichuan,khaw thenawm te nen bawng te talhin hnatlangpui an nei a, field chu an lai ta mup mup mai a ni.Khelmual an lo neih that hnu chuan ‘Inkhelpui’ an buatsaih a, team 36 laiah amah chauh ‘Refree’ a ni tluan parh a ni. A khawnbawl upa Pu Dara ‘Cup’ chhuah chu an inchuh thin a, helai hmun hi “R.Khawma M.C Mual” tih nit a sela a duhawm hle.


Tin, Kawnpui khaw Lal leh min la dampui awmchhun a nih avangin Kawnpui Youth Association chuan a hming a daih mai an hlauh avangin 2009 khan ama pualin Calender an siam a, tunah hian a Kum 100 lawmna buatsaih sak tumin a tu leh fate an berawn mek bawk a. Mimal emaw pawhin duhsakna leh lawmpuina a hlan theih a. Kawnpui Youth Association President -9862599151 emaw Gen.Secretary-9862812249 hnenah hriattir theih reng a ni.

(KYA te hmalakna a fakawm e.)

(Source: http://www.misual.com/2010/08/09/kawnpui-lal-r-khawma-mc-bgm-in-kum-100-hmel/

Hmeichhia te hmangaihna hi!!!

Ka ngaihtuah thin, hmeichhiate hian eng rilru nge an put ang aw ka tih vawng vawng chang atam thin ngawt mai. Nula ten tlangval hmangaih an nei ve thin em? Nge an nei ve tak taklo zawk le?

Kei mipa rilru ah hi chuan, hmangaihte tan chuan mahni theih tawkah kan duhna leh hmangaihnate an hriat theihnan leh kei pawhin nuam ka tih zawng tak anih avangin ka theih tawpin ka duhna ka lan tir hi hmangaihna kawnga ka tih tur niin ka hre thin.

Nupa kan nih hma atanga in care tan thiam tak nih hi ka duh fo thin. Chutah chuan ka sawi tum tak ber chu hei mai hi a ni. Kei hi ka vanduai anih loh chuan Hmeichhiate hian engnge an rilru ni ta ang aw ka ti a ni.

Ka duhna leh hmangaihna ka tihlan nasat poh leh min induh khum thin nia!! Chapo deuh taka ka ngaihsak lo deuh a, rilru dang pu mai thei anga ka awm chang chuan min ngaihven reng fo thin. Mahse, chu chu kei chuan thil lawmawmah ka ngai ngai tlat peklo nia. Hmangaihna chu sawi a fiah tur anilo a, thu leh hla a tawp mai tur pawh ani heklo. Hmangaihna chu ataka tihlan anih siloh chuan ka hmangaih chu a thlawn maiin ka hmangaih a ni tihna a ni mai hian ka hre thin.

Hmeichhiate hian an laka induh deuh leh engnge maw deuh hi anlo duh zawk zel niin ka hre ta. Mahse, chu chu hmangaihna kal kawng chu niin ka hre thei silo.

Inhmangaih tawnna leh in ngaihchan tawnna tello hmangaihna chu a lem mai ani.

Sunday, August 8, 2010

I innghahna kha a rinawm em?

Mihring piang chhuak phat hian mamawh kan nei nghal duah mai a, Nasen i nih lai chuan I Nu hnute tui chu itan damkhawchhuahna tura i innghahna pawimawh tak a ni. Kum leh ni a lo vei a, Puitling (Nula/tlangval) ilo ni ta. Chu hunah chuan I Nu leh Pa chu tar mai ni tawh mahse, harsatna leh manganna i tawh meuh chuan i tan hriat chhuah loh theih ani thin lo.

Mahse, heng khawvel thil kan innghahte hi anlo ral a, mualmin liam san fo thin. Chung hunah chuan innghahna tur dang kan dap a, kan zawng a, hrehawm kan ti thin.

Mi thenkhat chuan Sum leh paiah innghahna an zawng a, thenkhat kan eizawnna ah kan in nghat a, thnekhat chu kan Fate ah pawh kan innghat a, Mahse, chung zawng zawng chu innghahna tlak anlo ni chiah em tih hi i chhut ve tawh ngai em?

Sum leh pai hi innghahna tlak ni takzet se, ka ngaihtuah thin, mi vannei tak tak an va tam dawn em! Mahse, Sum leh rohlu tak takin a vurh lek luk te zingah he khawvel hi hrehawm ti reng renga hun hmang an va tam si em!! Zoram ringtu intite zingah pawh hian khawvel thila innghat an innghahna ber lakbo a a awm tak avanga Pathian chunga vui vai ta mai engzat tak awm ang maw ka ti thin.

Bible chuan, "Lalpa ringtu a rinchhan Lalpa ni erawh chu a eng a thawl e..." a ti si a. Lalpa ringtu a rinchhan a nupui anih chuan a nupui lakbo a a awm hun chuan Lalpa a rinna chu lakbo ani ve ngei ang.

Lalpa ringtu, Amah a innghat mi, kan rin chhan pawh khawvela kan neih thil, kan fate, emaw, kan Ngaihzawngte emaw a nih chuan chung chuan min kalbo san hun alo la thleng thei, chutih hunah chuan I rinna chu thinurna leh hriatthiam lohna ina khat zo ngei a.

Tichuan, Lalpa ringtu, kan rin chhan pawh khawvel thil nilo, kan rinchhan Lalpa ni se. Chuta innghat tisual ta an awm ngailo a, innghahna tlak, rinawm leh dik a ni.

Zu leh ruihhlo a kan rilru hahna hliah tir tum mailoin, Kan chhas te leh Nu leh Pa te a innghat mai loin, Kan neih sum hausakna ah te innghat loin, Lalpa ah inghat ila, kan buaina leh harsatna tawh engkim chunga thu neitu hi i bel zel ang u.

Monday, August 2, 2010

I Phal ang maw?

He hla hi ka nau Phuah leh music hi a siam ani a, ngaihthlak ve tlak lek lek in ka hria. Guiter Solo hi ka tih awm ve zeuh zeuh a. Ka Blog tlawhtu ten, in lo en ve duh takin ka rawn chhawp chhuak ve thuai mai anih hi.

Mite hla ang a, mawi leh nalh lutuk chu ani bik miah lo. Mahse, naute kut chhuak chu tiin ka rawn ngaihlu ve a ni e.
Ka net alo chaklo khawp mai a, hei a Link chauh ka rawn dah ta mai. Min hrethiam aniang chu.

http://www.youtube.com/watch?v=amE69bdwdEk